Trong số các dapp phổ biến ngày nay, thì Ethereum và Lisk là phổ biến nhất. Cả 2 đều có nhiều điểm chung với nhau, nhưng cũng có những khác biệt cơ bản khiến chúng tồn tại mà không đụng chạm đến nhau.
■ Giới thiệu sơ lược
| Ethereum | Lisk |
|
Nền tản Ethereum cho phép người dùng build và deploy những Dapp (ứng dụng phân quyền). Những hành động đối với một Smart contracts đều được giữ lại trên mạng lưới network, có thể theo dõi một cách minh bạch. Chi phí cho những hành động xảy ra trong Smart contracts đều được thanh toán bằng ether (ETH - một đồng tiền điện tử đứng thứ 2 trong thị trường crypto). |
Lisk là một nền tảng ứng dụng trên blockchain, quản lý các ứng dụng phân tán và hợp đồng thông minh giống như Ethereum. Mục tiêu của Lisk là thúc đẩy sự phát triển tạo ra nhiều dapp hơn, bằng cách sử dụng ngôn ngữ lập trình gần gũi với developers là javascript. Javascript là một ngôn ngữ lập trình phổ biến, nên để chuyển dịch developers qua việc phát triển dapps sẽ dễ dàng hơn. Lisk cũng có cấu trúc để sử dụng sidechains, hỗ trợ khả năng mở rộng và bảo mật. |
■ Nguồn gốc
| Ethereum | Lisk |
|
Ethereum đã được đề xuất trong năm 2013 bởi Vitalik Buterin, nhưng nó đã không nhận được nhiều sự chú ý vào thời điểm đó. Một năm sau, Buterin cho ra bảng whitepaper, mô tả hợp smart contracts chạy trên một nền tảng ứng dụng phân quyền, một khái niệm có thể chuyển đổi công nghệ blockchain thành một công cụ phân tán sự đồng thuận. Điều đó đã thu hút sự chú ý của mọi người, và ngay sau đó, Quỹ Ethereum ra đời. Ethereum được ủng hộ và dần bùng nổ trong những tháng, năm sau đó. Những developers thì trải nghiệm lập trình với dapps, những traders thì bắt đầu trade hay hold đồng tiền này. Từ đó, Ethereum liên tục fixbug và release những bảng hoàn thiện hơn. |
Lisk xuất hiện vào năm 2016 như là một hướng rẽ mới của Crypti (Crypti cũng là một đồng tiền điện tử chạy trên nền tảng ứng dụng phân quyền Javascript đầu tiền nhưng đã ngừng phát triển, đội ngũ phát triển Crypti đã chuyển sang phát triển Lisk). Các nhà phát triển Max Kordek và Oliver Beddows vẫn lấy code ban đầu (là code của Crypti) và bắt đầu nghiên cứu theo hướng mới. Họ cho rằng khả năng tiếp cận với công nghệ mới là một vấn đề thực sự trong cộng đồng phát triển blockchain. Tại sao không tạo ra một nền tảng ứng dụng phân quyền mà mọi người có thể sử dụng ngay lập tức, thay vì phải ngồi học thêm ngôn ngữ mới? Từ đó, Lisk ra đời như một Ethereum dành cho các nhà phát triển JavaScript. ICO gọi vốn để phát triển Lisk cũng khá thành công. Nhờ các khoản tài trợ được đảm bảo, nên Lisk đã tự tạo ra không gian riêng của mình đầy bảo mật và dễ mở rộng. |
■ Ngôn ngữ lập trình
| Ethereum | Lisk |
| Ethereum sẽ thúc đẩy một vài ngôn ngữ lập trình khác nhau để tạo ra dapp. Nhưng hiện nay, phổ biến nhất là Solidity, một thư viện giống với JavaScript với các chức năng dành riêng cho việc viết các hợp đồng thông minh. Solidity cũng khá đơn giản để sử dụng, nhưng chỉ có thể thực thi ứng dụng trong mạng lưới Ethereum. | Tính năng hấp dẫn nhất của Lisk là khả năng phát triển dapps bằng cách sử dụng JavaScript, một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới. Những rào cảng ban đầu trong việc làm quen ngôn ngữ mới giờ đã không còn, dẫn đến sự dễ dàng và nhanh chóng khi muốn tạo một ứng dụng blockchain. Nếu bạn có thể sử dụng JavaScript, bạn có thể sử dụng được Lisk ngay và luôn. |
| Cho dù các developers có đem Javascript và Solidity lên bàn mổ xẻ ưu nhược điểm, thì đó luôn là câu chuyện muôn thuở vì bất kì ngôn ngữ nào cũng đều phải lên bàn phân tích thôi. Nhưng thoạt đầu nhìn sơ thì Javascript luôn có lợi thế hơn vì nó đã tồn tại khá lâu và khá quen thuộc với developers. | |
■ Thiết kế và kiến trúc
| Ethereum | Lisk |
| Tính an toàn và khả năng mở rộng là những vấn đề nghiêm trọng trong thể giới blockchain. Khi càng có nhiều người giao dịch, mạng lưới sẽ bắt đầu tắt nghẽn, sự chậm trễ trong giao dịch sẽ xảy ra, dẫn đến các vấn đề liên quan đến thời gian và tiền bạc. | |
| Nền tảng Ethereum thì sử dụng một blockchain chính duy nhất. | Sidechains là một giải pháp tiềm năng cho những vấn đề trên. Mỗi Dapp sẽ có một sidechain riêng của nó. Nói cách khác là mỗi Dapp sẽ có một blockchain riêng biệt. Các sidechains hoạt động độc lập với blockchain lisk chính, nhưng vẫn có thể tương tác với blockchain lisk chính khi cần thiết. |
Cấu trúc Sidechain network
■ Thuật toán
| Ethereum | Lisk |
| Ethereum hiện đang sử dụng thuật toán Proof-of-Work (PoW) , là phương thức đã được triển khai bởi Bitcoin. Trong tương lai, Ethereum dự kiến sẽ chuyển sang Proof-of-Stake (PoS) với Giao thức Casper. | Lisk thì sử dụng thuật toán Proof-of-stake (PoS) ngay từ ban đầu, thuật toán này trả tiền thưởng cho người đào theo tỉ lệ phần trăm lượng coin mà người đó đang sở hữu. Tức là nếu sở hữu nhiều coin thì được chia phần trăm tiền thưởng nhiều và ngược lại. |
| Có những ưu và nhược điểm của cả hai phương pháp, nhưng về khả năng mở rộng thì lại là một vấn đề nghiêm trọng đối với Proof-of-Work. Với sự gia tăng và phổ biến của tiền điện tử ngày nay, thì bất kỳ nền tảng blockchain nào mà chạy thuật toán PoW sẽ đòi hỏi một lượng năng lượng lớn (điện, máy đào, v.v…), điều đó tác động đến môi trường sinh thái của trái đất. Vì vậy, PoS đang được cân nhắc để thay thế PoW. | |
■ Suy nghĩ cuối cùng
Ethereum như một người tiên phong trong cộng đồng blockchain. Nó giới thiệu dapps và các smart contracts, nó đã cho chúng ta cụm từ "world computer", và nó tiếp tục được cải thiện, phát triển để giúp các developers tạo ra các ứng dụng thông minh trên nền tảng phân tán.
Lisk ra đời cũng giống như các mạng lưới phổ biến khác, nhưng nó khắc phục các điểm thô của Ethereum. Lisk là một dự án còn khá trẻ so với Ethereum, nhưng với mục tiêu sử dụng sidechains thay vì blockchain và Javascript thay vì solidity đã giúp Lisk có một chỗ đứng vững vàng trong thị trường crypto.
Chi phí phát triển thấp hơn và khả năng mở rộng tốt hơn làm cho Lisk trở thành một mục tiêu hấp dẫn đối với các nhà phát triển lớn. Nhưng dù thế nào đi nữa, thì cũng khó chiếm được vị trí mà Ethereum đang giữ. Vì Ethereum đã có một hệ sinh thái khá lớn, đội ngũ support khá mạnh, và cũng đang dần khắc phục các nhược điểm để trở nên hoàn thiện nhất. Việc sử dụng Lisk hay Ethereum tuỳ thuộc vào sở trường của developers.
