Như các bạn đã biết hệ thống hạ tầng thông tin như tốc độ đường truyền, 4G thập chí cả 5G thì công nghệ ứng dụng cũng phát triển rất nhanh. Một trong những lĩnh vực đang và sắp nở rộ trong thời gian tới đó chính là lĩnh vực tài chính đó chính là Fintech. Trong bài viết này tôi sẽ trình bày tổng quan về fintech và những công nghệ dung trong lĩnh vực này
I. Fintech là gì?
Fintech là viết tắt của từ Financial Technology (dịch là Công nghệ tài chính). Hiểu đơn giản Fintech đề cập đến việc tận dụng sáng tạo công nghệ trong các hoạt động và dịch vụ tài chính. Theo cách hiểu rộng hơn, Fintech 4.0 dùng để chỉ ngành công nghiệp tài chính mới áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả của hoạt động tài chính. Fintech cụ thể là các ứng dụng, quy trình, sản phẩm, mô hình kinh doanh mới trong ngành dịch vụ tài chính được cung cấp như một quy trình hoàn thiện thông qua mạng internet.
Thuật ngữ Fintech xuất hiện khi làn sóng công nghệ tập trung vào tài chính nổi lên sau khủng hoảng 2008. Những cơn sóng ứng dụng công nghệ thông tin làm thay đổi toàn bộ mô thức cung ứng và vận hành các dịch vụ tài chính đã có từ trước đó. Thuật ngữ Fintech ra đời từ đó, giúp tái định hình ngành tài chính, tác động đến mọi thành phần của ngành dịch vụ này.
II. Công ty Fintech là gì?
Khi nhắc đến Fintech ta không thể bỏ qua các công ty Fintech. Công ty Fintech là công ty độc lập hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin có vai trò cung cấp các sản phẩm, dịch vụ mới cho lĩnh vực tài chính. Khách hàng của các công ty là người sử dụng cuối cùng hoặc các định chế tài chính. Công ty này hiện nay xuất hiện ngày càng nhiều và được các ngân hàng, công ty tài chính trọng sử dụng.
III. Tác động của Fintech như thế nào?
Fintech được xem là tín hiệu dẫn đầu cuộc cách mạng 4.0, mang đến cho con người nhiều tiện ích thông qua sự phát triển công nghệ toàn diện. Các ứng dụng đa dạng của Fintech đang tác động đến hầu hết mọi lĩnh vực hoạt động của ngành tài chính như tiền gửi, thanh toán, bảo hiểm, chứng khoán, tín dụng, quản trị rủi ro, cơ cấu thị trường, cơ cấu sản phẩm, chiến lược phát triển của cả hệ thống tài chính ngân hàng. Fintech trở thành một trong những lĩnh vực đầu tư “nóng” nhất trên thị trường toàn cầu.
Làm thay đổi kênh phân phối và các sản phẩm dịch vụ tài chính truyền thống
Làm thay đổi kênh phân phối sản phẩm truyền thống là tác động nổi bật và rõ ràng nhất của Fintech. Đặc biệt là dịch vụ ngân hàng. Sự thay đổi kênh phân phối này có bước đột phá khi hàng loạt các kênh bán hàng ra đời thông qua internet như Mobile Banking, Tablet Banking, mạng xã hội, phát triển ngân hàng kỹ thuật số, giao dịch không giấy tờ…Fintech đã làm thay đổi rõ rệt phương thức giao dịch lẫn phân phối cũ trước đây ở ngành tài chính ngân hàng.
Cung cấp đa dạng dịch vụ cho người dùng
Ngoài những dịch vụ thông thường như thanh toán, cho vay, chuyển tiền, Fintech còn cung cấp các dịch vụ trải rộng hơn như gọi vốn cộng đồng, cho vay ngang cấp, tư vấn tài chính cá nhân, công nghệ bảo hiểm, tiền tệ số quản trị dữ liệu,… Sự đa dạng dịch vụ của Fintech đáp ứng nhiều nhu cầu của khách hàng hiện nay.
Thu thập dữ liệu lớn
Fintech với các ứng dụng công nghệ cao có thể giúp thu thập và phân tích lượng lớn dữ liệu khách hàng. Thông qua việc thu thập big data, những người làm ngân hàng tài chính có thể tiết giảm chi phí nhân sự, tìm hiểu kĩ lưỡng khách hàng của mình. Đồng thời hỗ trợ căn cứ cho việc thực hiện các quyết định nâng cao chất lượng dịch vụ tiến tới sự hài lòng cho khách hàng sử dụng các dịch vụ trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.
Các hoạt động tài chính ngân hàng diễn ra nhanh và tiết kiệm
Ứng dụng công nghệ của Fintech có thể làm thay đổi toàn bộ cơ cấu thị trường, cơ cấu sản phẩm bằng máy móc, tối giản hóa lao động sức người. Xu hướng “ngân hàng không giấy”, “tổ chức tài chính không giấy” giúp các giao dịch tài chính, hoạt động diễn ra trong ngân hàng diễn ra nhanh chóng, minh bạch và tiết kiệm. Ngoài ra, nó còn đảm bảo được sự an toàn, giảm thiểu rủi ro cho khách hàng khi sử dụng hay đầu tư vào ngành tài chính ngân hàng.
Tạo nên sức cạnh tranh nhờ ưu thế công nghệ
Các ngân hàng, công ty tài chính ngày nay phải cạnh tranh gay gắt để giành lấy khách hàng cho mình. Fintech là chìa khóa tạo nên thế cạnh tranh giữa các công ty ngân hàng thêm quyết liệt. Đơn vị dẫn đầu về ứng dụng công nghệ Fintech sẽ gặt hái được thành công và lợi nhuận nhiều hơn so với việc chậm nhịp với công nghệ. Điều này được minh chứng bởi những ngân hàng trẻ mới ra đời đủ sức vươn lên cạnh tranh với ông lớn bằng ưu thế công nghệ Fintech.
IV. Fintech có những rủi ro nào?
Ngoài những tác động tích cực, Fintech cũng được đánh giá tiềm ẩn một số rủi ro. Làn sóng công nghệ có thể thay thế phương thức truyền thống, công việc kinh doanh của nhiều ngân hàng, công ty tài chính sẽ gặp khó khăn hơn nếu họ không bắt kịp được với công nghệ.
Khách hàng bối rối
Fintech ra đời với quá nhiều loại hình dịch vụ tài chính, dịch vụ. Điều này khiến khách hàng gặp khó khăn trong việc tìm hiểu về các dịch vụ, khó nắm bắt quyền lợi và nghĩa vụ của bản thân khi tham gia. Một số khách hàng cũng khó tiếp cận được các dịch vụ tài chính nếu thu nhập thấp.
Giảm dần vai trò của ngân hàng, chi nhánh tài chính
Sự lớn mạnh của Fintech có thể là thách thức không nhỏ của ngành dịch vụ tài chính. Việc cạnh tranh thông qua mở rộng mạng lưới các chi nhánh sẽ dần chấm dứt, do chi phí hoạt động cao. Thay vào đó, cạnh tranh công nghệ tài chính hiện đại cũng trở nên gay gắt hơn trong các định chế tài chính. Các ngân hàng hoàn toàn đứng ngoài cuộc trong dịch vụ tiền ảo Bitcoin, công nghệ có thể thay thế cho nhân viên của các ngân hàng, tổ chức tài chính, công ty chứng khoán, bảo hiểm làm việc mà không biết mệt mỏi.
Cuộc chiến thị phần
Thị phần của các ngân hàng nói chung và các định chế tài chính nói riêng có xu hướng giảm bớt, ‘chia phần’ cho các công ty Fintech. Các ngân hàng, công ty môi giới chứng khoán… khi mới bắt đầu xây dựng luật quản lý thì các công ty công nghệ tài chính đang có một lợi thế lớn trong cuộc đua giành thị phần.
V. Xu hướng sử dụng Fintech trong lĩnh vực tài chính ngân hàng hiện nay?
Theo thống kê, đầu tư Fintech trong năm 2013 là 4 tỷ USD, dự kiến sẽ tăng lên khoảng 120 tỷ đô vào năm 2020. Điều này chứng tỏ, nhiều công ty tài chính ngân hàng đã đổ xô vào Fintech.
Đối tượng của Fintech là ai?
Khác với thị trường tài chính truyền thống, Fintech gồm hai đối tượng các định chế tài chính (ngân hàng, công ty tài chính, đầu tư, bảo hiểm, chứng khoán…) và khách hàng.
Định chế tài chính: Đây được xem là thực thể quan trọng trong ngành tài chính và ngày càng hợp tác sâu rộng với các công ty Fintech. Bản thân các định chế thực hiện trực tiếp đầu tư vào các công ty Fintech hay các hoạt động nghiên cứu nhằm nắm giữ công nghệ mới, chiếm giữ thị trường.
Khách hàng: Dùng để chỉ người sử dụng sản phẩm dịch vụ tài chính nói chung. Khi ứng dụng công nghệ mới lên ngôi, khách hàng được hưởng lợi nhiều nhất từ cạnh tranh giữa các công ty, định chế tài chính thậm chí là từ những tiện ích từ các công nghệ mới.
Các sản phẩm của Fintech thường được sử dụng phổ biến hiện nay?
Fintech được sử dụng rộng rãi trong ngành tài chính ngân hàng. Sản phẩm của Fintech chia thành 2 nhóm. Nhìn chung, các sản phẩm này đã tác động đến lớn đến trải nghiệm người dùng, lợi ích kinh doanh từ các ngân hàng, tài chính.
– Nhóm 1: Các sản phẩm phục vụ người tiêu dùng bao gồm các công cụ kỹ thuật số và công nghệ khác. Sản phẩm nhằm cải thiện cách các cá nhân vay mượn, quản lý tiền bạc, tài trợ vốn cho các startup.
– Nhóm 2: Các sản phẩm công nghệ “back-office” nhằm hỗ trợ cho hoạt động của các Fintech và các định chế tài chính.
VI. Lời kết
Các ứng dụng đa dạng của Fintech tác động đến hầu hết mọi lĩnh vực hoạt động của ngành tài chính. Các tác động Fintech tạo ra một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của nền tảng công nghệ mới mang lại. Trong cuộc đua của ngành tài chính ngân hàng, bạn không thể bỏ qua yếu tố công nghệ Fintech.